Neurologische taal-
en spraakproblemen

Patiënten met spraak- en/of taalstoornissen na een hersenletsel kunnen in de praktijk ook terecht voor behandeling (afasie, dysartrie en verbale apraxie). In uitzonderlijke gevallen is therapie aan huis mogelijk. Deze patiënten worden meestal doorverwezen door een neuroloog, neurochirurg of NKO-arts. 

​

Afasie is een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel in de linker hersenhelft. Dit wordt meestal veroorzaakt door een beroerte (CVA), maar kan ook ontstaan door een hersentumor, een ongeval of een andere aandoening in de hersenen.Bij sommige mensen zit het taalsysteem in de rechterhersenhelft. Als zij hersenletsel oplopen in de rechterhersenhelft kan er ook een afasie optreden.Afasie komt het meest voor bij volwassenen en ouderen. Maar ook kinderen en jongeren (vaak door een trauma, ongeval, tumor) kunnen hersenletsel oplopen met een afasie als gevolg. Door afasie ontstaan er problemen met het spreken, het lezen en het schrijven. Samen geven deze talige problemen stoornissen in de communicatie. De ernst en omvang van de afasie zijn onder andere afhankelijk van de plaats en de ernst van het hersenletsel, het vroegere taalvermogen, iemands persoonlijkheid en zijn algehele gezondheid.

​

Dysartrie is een spraakstoornis die wordt veroorzaakt door een beschadiging van het zenuwstelsel. Hierdoor werken de spieren onvoldoende die nodig zijn voor het ademen, de stemgeving en de uitspraak. Dit kan komen door een beroerte, tumor, ongeval, spierziekte of aandoening van de zenuwen. Een logopedist kan iemand helpen bij het verbeteren van de verstaanbaarheid, waarbij het resultaat afhangt van de aard en ernst van de aandoening. De logopedist richt zich niet alleen op de patiënt, maar ook aan de mensen in zijn of haar omgeving.

​

Bij een verbale apraxie kan het schema voor het programmeren van de spraak niet meer goed worden gebruikt. De spieren werken nog goed maar het aansturen van de spieren geeft problemen. De oorzaak van dit probleem is hersenletsel, zoals een beroerte, een trauma door een ongeluk of een hersentumor.

Het meest opvallende kenmerk bij verbale apraxie is het voortdurende zoeken naar de juiste articulatieplaats van klanken. Het zijn niet altijd dezelfde woorden of klanken die problemen geven. Vaak worstelt iemand om het juiste woord te kunnen produceren, merkt dat het mis gaat, worstelt opnieuw en kan op deze manier steeds verder van het bedoelde woord afraken.